Inspiratiesnack: zeeën van tijd... of toch niet?

Als het om tijd gaat, voelt deze periode van het schooljaar altijd een beetje dubbel. De laatste negen weken voor de zomervakantie lijken eindeloos als je de agenda openslaat… maar we weten allemaal dat ze voorbijvliegen. In mijn jaren voor de klas begon deze periode altijd rustig, tot na Hemelvaart, wanneer ineens de vaart erin kwam: rapporten, oudergesprekken, musicals, afscheid... Je kent het wel.

Maar laten we juist nu even stilstaan bij de weken die nog wél overzichtelijk voelen, daar waar het nog lekker rustig is en we een overvloed aan tijd hebben :) Een mooie kans voor mij om enkele tips te delen om met je klas op een speelse manier met tijd aan de slag te gaan. Want het is een onderwerp waar vaak veel vragen over komen en waarop mijn antwoord vaak is: gewoon vaker tussendoor doen.

Leren klokkijken doe je niet alleen uit een boek.

Het is iets wat je moet ervaren. Een hulpmiddel dat ik zelf steeds vaker in klassen zie en erg waardeer, is de duo-klok: een analoge én digitale klok naast elkaar. Deze bestaan ook met afdekplaten, zodat je één van de twee klokken tijdelijk kunt verbergen.

Een leuke uitdaging: laat een week (of dag) lang alleen de analoge klok zien. Koppel hieraan een dagplanning met digitale tijden, zoals: 10:30 – Spelling
Zo stimuleer je kinderen om actief te koppelen tussen de twee tijdssystemen. Het kan natuurlijk ook andersom.

Laat de timetimer eens links liggen

Bij zelfstandig werken grijpen we vaak naar de timetimer. Maar er zijn ook andere manieren om tijd te verwoorden:

• Gebruik tijd in woorden: “We werken tot tien voor half 2.”
• Geef begin- en eindtijd: “We werken van 13:05 tot 13:20” (en laat dit zien op een analoge klok)
• Benoem de tijdsduur: “Je hebt een kwartier / 15 minuten.”

Mijn ervaring is dat er altijd wel een of meer kinderen dit precies in de gaten houden en exact om 13:20 roepen: Meester het is tijd, we moeten gaan gymmen!

Stel een tijdsbewaker aan

Nog een leuke toevoeging: geef één kind (of een groepje) per dag of per blok de rol van tijdsbewaker. Deze leerling houdt de klok in de gaten en geeft aan wanneer de werktijd of les voorbij is. Extra leuk: laat ze op een dubbele tijdsaanduiding zoals 11:11 de klas een korte bewegingsoefening starten, zoals even met z’n allen een gat in de lucht springen. Zo wordt tijd beleven iets actiefs én iets gezamenlijks. In ons huis hebben we tegenwoordig de gekste regels rondom tijd. Laatst stond er 12:34 op een klok en konden we met z`n allen een dansje doen in de keuken, want tik de grond voldeed niet voor een bijzondere tijdsaanduiding als deze.

Een favoriete vraag van mij (geen rijke rekenvraag, maar wél leuk!):

“Wat als de klok maar één wijzer mocht hebben — welke zou dat dan moeten zijn, en waarom?”

Een mooie denkoefening over de functie van uur- en minutenwijzer.

Warming-up idee: ‘Ik heb... wie heeft...’

Een klassieker die ik de laatste tijd weer veel zie opduiken. Als je googelt op "Ik heb... wie heeft..." + klokkijken vind je allerlei printklare varianten. Nog leuker: laat leerlingen tijdens crea zelf een set maken in tweetallen. Bij 20 kinderen heb je zo tien nieuwe versies die je kunt inzetten. Breid het uit naar andere onderwerpen (taal en spelling) en je hebt er meteen een mooie voorraad warming-ups bij.

Spellendoos klokkijken

De klok en kloktijden komen in verschillende vormen voor: analoge en digitale tijden en als geschreven taal. Leerlingen moeten hierbij het systeem van klokkijken leren, doorgronden en begrip hebben van tijd. Door het spelen van deze spellen krijgen de leerlingen spelenderwijs meer grip op de analoge en geschreven tijd. De focus ligt op de hele en halve uren en kwartieren. Door het gebruik van de spellen wordt de rekentaal die erbij hoort, zoals bijvoorbeeld vroeger, later, kwart over en kwart voor gestimuleerd.

Wat zit er in de doos?

• 12 spellen om analoog klokkijken te oefenen (hele uren, halve uren en kwartieren)
• Elk spel zit in een doosje met spelkaarten en eventuele benodigdheden als dobbelstenen en fiches
• 3 leerlingklokjes ter ondersteuning van de spellen

De spelvormen zijn leuk en uitdagend en stimuleren de leerlingen om actief te leren. De spellen zijn geschikt voor 1 of meer spelers, ideaal voor zowel zelfstandig oefenen als het oefenen in een klein groepje. Meer informatie over de diverse spellen of hoe je de spellendoos kunt bestellen vind je hier.

Heel veel plezier de komende weken! En geniet, al is het maar even, van dat zeldzame gevoel dat het lijkt alsof je... zeeën van tijd hebt.

Mocht je trouwens nog een gouden tip hebben uit je eigen praktijk deel hem dan met mij. Dan verzamel ik ze en stuur ik ze door in dit mini-netwerk.